Słownik gwary łowieckiej

 A

  • ambona – stanowisko strzeleckie nad ziemią, zbudowane na słupach, czasem na drzewie
  • anons – oszczek – głos psa oznajmiający znalezienie zwierzyny
  • antabka – bączek – uchwyt do mocowania paska broni myśliwskiej
  • apel – sygnał rozpoczęcia polowania, posłuszeństwo psa myśliwskiego
  • aportowanie – przynoszenie przez psa myśliwskiego strzelonej zwierzyny
  • automat – broń myśliwska samopowtarzalna, śrutowa lub kulowa
  • awantaż – kątowe odchylenie kolby względem poziomej osi lufy
    ________________________________________

 

B

  • babrzysko – miejsce kąpieli dzików i jeleni
  • badylarz – samiec łosia, o porożu w formie odnóg a nie łopat (zobacz: łopatacz)
  • badyle – kończyny jelenia, łosia
  • bałuchy (trzeszcze) – oczy zająca
  • bałwanek – wypchany ssak (najczęściej zając, królik) służący do nauki polowania ptaka   łowczego; kukła dzikiej kaczki, puszczana na wodę wabi inne kaczki
  • baran – samiec muflona
  • barłóg – legowisko dzików, niedźwiedzi   
  • basior – dorosły samiec wilka
  • basista – jeleń byk wyróżniający się grubym głosem na rykowisku
  • biegi – nogi dzika
  • bekowisko – okres, miejsce godów u danieli
  • berło – drążek na który sadza się ptaka łowczego
  • biegi – nogi dzika
  • biała broń – broń do walki wręcz (miecze, szable, bagnety itp.). We współczesnym łowiectwie kordelas i nóż
  • biała stopa – teren polowania całkowicie pokryty śniegiem
  • bielenie – zdejmowanie skóry z upolowanego zwierzęcia
  • blaski – oczy zająca (trzeszcze)
  • bokobrody – kępki dłuższych włosów czuciowych, wyrastające na policzkach rysia, żbika
  • breneka – potocznie o naboju i pocisku kulowym do broni śrutowej
  • brok – nazwa określająca drobny śrut
  • bródka – krótkie piórka u nasady ogona słonki, element ozdobny kapelusza myśliwskiego
  • bruzda  1. wgłębienie na tykach poroża jeleniowatych; 2. wgłębienie w profilu gwintowania lufy
  • buchtowanie – rycie w ziemi przez dziki w poszukiwaniu żeru,
  • buchtowisko – miejsce zryte przez dzik
  • bukowisko – okres godowy u łosi
  • bulgot – głos wydawany przez koguta cietrzewia podczas toków
  • burknięcie– odgłos podrywającego się z ziemi do lotu jarząbka
  • byk – nazwa samca jelenia, daniela, łosia lub żubra
  • byk stadny – jeleń byk, władający chmarą w okresie rykowiska
    ________________________________________

C

  • cap – samiec kozicy
  • cewki – kończyny sarny
  • chorągwie – inaczej flagi – fragmenty scypułu zwisające z tyk jelenia w czasie wycierania
  • chłyst – młody samiec jelenia, odganiany przez byka do chmary łań
  • chmara – stado jeleni, danieli, łosi i żubrów
  • chrap – głos łosia byka w czasie bukowiska
  • chrapanie – głos wydawany przez słonkę w trakcie lotu godowego (ciągu)
  • chrapy – nozdrza .ubra, zwierzyny płowej, muflona, kozicy
  • chyb – długa i gęsta szczecina na karku u dzika
  • chwost – ogon muflona lub pęk długich włosów na końcu ogona dzika
  • ciąg  – 1. przelot dzikich kaczek lub gęsi na wodę rano lub wieczorem; 2. loty godowe słonek
  • ciągnięcie – powolne poruszanie się, wędrowanie żubrów, zwierzyny płowej, muflonów
  • ciec – ucieczka piesza kuraków
  • ciecier – cietrzew kogut
  • ciecieruk – młody cietrzew kogut
  • cieciorka – kura cietrzewia
  • cieczka – okres godowy lisów, wilków, borsuków, jenotów, psów
  • comber – część tuszy zająca i niektórych innych zwierząt łownych
  • cieki – nogi kuraków. np u kuropatwy
  • czarna stopa – teren bez pokrywy śniegu
  • czemchanie – wycieranie poroża ze scypułu
  • czternastak – jeleń byk o siedmiu odnogach na każdej tyce
  • czochrać się – wycieranie o drzewa jeleni lub dzików
  • cuch – węch psa myśliwskiego
  • czuszykanie – głos wydawany przez koguta cietrzewia podczas toków
  • czyrykanie – głos wydawany przez zwołujące się kuropatwy ________________________________________

Ć

  • ćwik – stary, dobrze ułożony ptak łowczy

    ________________________________________

D

  • darniak – samiec sarny, rogacz o wybitnie słabych parostkach i małej tuszy
  • Darz Bór -1. Myśliwskie pozdrowienie, niech bór (obficie ) darzy, obdarowuje; 2. uroczysty sygnał myśliwski, grany na sygnałówce
  • daszek – posyp – paśnik dla kuropatw lub bażantów
  • dławienie – duszenie zwierzyny przez drapieżniki czworonożne
  • dojść postrzałka – odszukać ranną, postrzeloną zwierzynę
  • dołowanie – umieszczanie strzałów poniżej miejsca celowania
  • do puli -(polowanie do puli) polowanie zbiorowe, po którym każdy jego uczestnik otrzymuje jednakową ilość zwierzyny, bez względu na to, ile sztuk sam upolował. Zazwyczaj dotyczy polowania na zwierzynę drobną i ptactwo
  • drapieżnik duży – w Polsce niedźwiedź, ryś, wilk. Obecnie wszystkie gatunki pod ochroną
  • drapieżnik mały – gatunki łowne w Polsce to borsuk, lis, jenot, norka amerykańska, kuna leśna, kuna domowa, tchórz
  • dryling – trójlufka – myśliwska broń palna o trzech lufach. Najczęściej dwie lufy gładkościenne do strzelania śrutem i jedna lufa gwintowana do strzelania kulami
  • dubeltówka – dwururka – śrutowa broń myśliwska o dwóch lufach ułożonych poziomo obok siebie
  • dublet – ustrzelenie dwóch sztuk zwierzyny dwoma kolejnymi strzałami
  • dwudwudziestak – jeleń byk noszący wieniec o jedenastu odnogach na jednej tyce
  • dwudziestak – jeleń byk o dziesięciu odnogach na jednej tyce
  • dwudziestka – śrutowa broń myśliwska kaliber 20
  • dwunastak (jeleń dwunastak) -samiec jelenia, w którego porożu przynajmniej jedna tyka ma sześć odnóg
  • dwunastka – myśliwska broń śrutowa kaliber 12
  • dyndować – o lisie, borsuku wilku lub jenocie – biec truchtem
  • dziesiątak (jeleń dziesiątak) -samiec jelenia, w którego porożu przynajmniej jedna tyka ma pięć odnóg
  • dzikarz – pies myśliwski używany do polowań na dziki
  • dziwerówka – strzelba myśliwska o lufach wykonanych ze stali damasceńskiej
  • dzwonić strychulcem – o psie myśliwskim, machać ogonem
    ________________________________________

 

E

  • ekspres – łamana, kulowa, dwulufowa broń myśliwska
  • elaboracja – własnoręcznie wykonywanie śrutowej amunicji myśliwskiej
  • eżektor – wyrzutnik łusek w myśliwskiej broni łamanej
    ________________________________________

F

  • fafle – obwisłe górne wargi psa myśliwskiego, wyżła
  • fajki – kły wyrastające z górnej szczęki dzika
  • farba – krew zwierzyny
  • farbować – zostawiać krew na tropie
  • fartuszek – pęk jasnych włosów przy sromie sarny
  • fiołek – gruczoł zapachowy u lisa znajdujący się przy nasadzie ogona
  • fladry – sznury z czerwonymi szmatkami, służyły do polowań na wilki
  • flagi – fragmenty scypułu zwisające z tyk jelenia w trakcie wycierania poroża
  • flanka – skrzydło myśliwych zagięte w kierunku miotu
  • flankować – obstawiać stanowiska na flankach
  • fryc -myśliwy młody stażem, niedoświadczony
    ________________________________________

G

  • gach – dorosły samiec zająca
  • gamrat – odyniec w okresie huczki
  • gastrolity -u ptactwa – drobne kamyki, połykane wraz z pokarmem. Ulokowane w tzw. żołądku mięśniowym pomagają w rozcieraniu twardego pożywienia.
  • gawra – zimowe legowisko niedźwiedzia
  • ględzenie – głos wydawany przez łanię
  • głosić – oznajmianie przez pasa, znalezienia tropu lub osaczenie zwierzyny
  • głownia – klinga, ostrze białej broni – kordelasa, szabli itp.
  • gomóła – jeleń byk po zrzuceniu poroża
  • gon 1. okres godowy kozic; 2. głos psów podczas pędzenia zwierzyny w miocie,
  • gońka – sarna koza grzejąca się poza okresem rui
  • gra – szczekanie psów gończych idących po tropie
  • grabarz – pies myśliwski zakopujący odnalezioną zwierzynę
  • grandle – szczątkowe kły w górnej szczęce u jeleniowatych
  • grzęzy – wymiona samic Łosia i Jelenia
  • grzybek – kula z broni gwintowanej po rozgrzybkowaniu 
  • grot 1. odnoga kończąca tykę w parostkach kozła; 2. zakończenie odnogi w wieńcu jelenia byka
  • gruby – (gruby dzik) – duży, wyjątkowo okazały zwierz.
  • gryzawka – pędy wierzby lub osiki nasycone solą, przeznaczone do obgryzania przez zające
  • grzywa – gęsta długa sierść na szyi i karku żubra, łosia, jelenia lub na grzbiecie kozicy
  • guzikarz – młody kozioł o porożu w kształcie niskich stożków, guzików
  • guziki – zwykle pierwsze poroże kozła
  • gwizd – 1. ryj dzika; 2. głos słonki i jarząbka
  • gomóła – samiec okresowo nie posiadający poroża
    ________________________________________
     

H

  • haki – poroże kozicy
  • huczka – okres godowy u dzików
    _______________________________________
     

I

  • igły – rogowe igiełki u leśnych kuraków wyrastające po bokach palców, zanikające po tokach
  • igrzysko – toki głuszców lub miejsce toków głuszców
    ________________________________________
    J
  •  jasła – drabina na którą kładzie się karmę dla zwierzyny płowej
  • jastrzębnik– dawniej myśliwy polujący z jastrzębiem
  • jazgot – ujadanie wilków lub psów
  • jaźwiec – borsuk
  • jednorurka – myśliwska broń o jednej lufie gładkiej
  • jucha – farba (krew) niedźwiedzia
    ________________________________________

K

  • kaban – duży dzik
  • kaliber – średnica lufy broni palnej
  • kalibrownik – przyrząd służący do sprawdzania i korygowania kalibru naboi śrutowych
  • kamionka – kuna domowa
  • kantak – pazur na tylnym palcu ptaka drapieżnego
  • kapelusznik – staropolska nazwa bardzo starego odyńca
  • kapitalny – samiec zwierzyny płowej noszący medalowe poroże
  • kaptur – nakrycie głowy ptaka łowczego, inaczej kapa
  • karawan – pojazd przystosowany do transportu upolowanej zwierzyny
  • karmisko – miejsce wykładania karmy dla zwierzyny
  • kądziel – owłosienie szyi, karku i garbu żubra
  • kąpielisko – miejsce kąpieli dzików i zwierzyny płowej
  • kęsy – zęby u drapieżników
  • kielnia – (plusk) ogon bobra
  • kilof – dziób kruka
  • kipieć – ucieczka na oślep zająca
  • kiść – 1. pęk białych włosów u borsuka, 2.zakończenie ogona żubra
  • kita – ogon lisa
  • kitka – bródka kozicy
  • klamra – skrzydło linii myśliwych
  • klapak – nielotna młoda lub nielotna dojrzała kaczka w okresie zmiany upierzenia
  • klapanie – pierwsza z czterech części pieśni tokowej głuszca
  • klaskanie – trzecia zwrotka pieśni głuszca, inaczej korkowanie
  • klekotka – kołatka, służąca do straszenia zajęcy w czasie pędzenia
  • klempa – samica łosia, łosza
  • kluczka – odskok zwierza w bok podczas ucieczki
  • kłańce – zęby wilka,
  • kłapać – odgłos wydawany przez dzika w stanie podniecenia,
  • kłaść– ubić zwierza celnym strzałem,
  • kłuć – dobić zwierza kordelasem,
  • kniazienie – odgłos wydawany przez przestraszonego zająca
  • kniejówka – broń myśliwska o dwóch lufach – kulowej i śrutowej
  • kobylarz – bardzo duży wilk
  • kocioł – sposób polowania na zające
  • kokanie – głos wydawany przez cieciorkę
  • kokcielić – o pardwach i cietrzewiach – wydawać głos
  • kołatka – przyrząd służący naganiaczowi do straszenia zwierzyny
  • kołnierz – długie piórka wokół szyi koguta bataliona
  • koło łowieckie – podstawowa jednostka organizacyjna Polskiego Związku Łowieckiego. Koło łowieckie zajmuje się gospodarką łowiecką, w tym polowaniem, w dzierżawionym przez siebie obwodzie łowieckim
  • komora – klatka piersiowa zwierzyny grubej
  • korkowanie – trzecia z czterech części pieśni tokowej głuszca
  • kobylarz – bardzo duży wilk
  • komora – klatka piersiowa u zwierzyny
  • kopnięcie – uderzenie kolby broni myśliwskiej w ramię podczas strzału
  • kopno – legowisko zająca w śniegu
  • kopyra – gwarowa nazwa zająca
  • kordelas – długi, prosty nóż myśliwski, służący dawniej do dobijania (skłuwania) rannej zwierzyny. Obecnie myśliwska broń paradna
  • korona – zwieńczenie poroża jelenia w formie minimum trzech odnóg
  • kotlina – zagłębienie wygrzebane w ziemi, legowisko zająca
  • koryto dzicze – ślad przejścia dzików w głębokim śniegu
  • kosacz – stary cietrzew
  • kot – nazwa zająca i rysia
  • kotlina – zagłębienie w ziemi, stanowiące legowisko zająca w okresie bezśnieżnym
  • koza – samica sarny
  • kozioł – samiec sarny
  • koźlak – młode sarny do 1 roku życia
  • kraczajka – przenośna podpórka do broni (inna nazwa: pastorał)
  • krajce – brzegi dzioba jastrzębia
  • krechtanie – głosy wydawane przez głuszce podczas zapadów
  • krektun – jednoroczny głuszec nie biorący udziału w tokach
  • kreślić – robienie śladów skrzydłami, podczas toków głuszca, cietrzewia
  • krykucha – kaczka krzyżówka, wyhodowana w niewoli, do wabienia kaczorów w czasie wiosennych godów
  • krzyżak 1. lis z ciemnym futrem i czarną pręgą wzdłuż grzbietu, 2. kozioł o parostkach, których odnogi wyrastają na jednakowej wysokości i tworzą formę zbliżoną do krzyża
  • kucharka – pierwsza kaczka przybywająca na zloty
  • kudły – długa sierść niedźwiedzia
  • kufa – pysk psa myśliwskiego (wyżła)
  • kulka – haczyk służący do patroszenia ptactwa
  • kulkowanie – patroszenie ptactwa za pomocą kulki
  • kureń – nazwa gwarowa szałasu myśliwskiego
  • kurkówka – dawna broń myśliwska o zewnętrznych kurkach
  • kurza stopka – trzy przecinki wykonane w krzewach, szuwarach, zaroślach odchodzące od stanowiska myśliwego( przypominające odcisk kurzej stopy)
  • kuwiek – piszczałka do wabienia ptaków
  • kwadruplet – cztery celne, oddane bezpośrednio po sobie strzały
  • kwiat – ogon zwierzyny płowej i borsuka
  • kwiatek – biała sierść na końcu ogona lisa
  • kwiel – gwizdek służący do przywabiania ptaka łowczego    ________________________________________

L

  • lampy – oczy wilka
  • latarnia – głowa wilka
  • legawiec – wyżeł
  • licówka – łania prowadząca
  • linia – szereg myśliwych na polowaniu zbiorowym
  • linijka – pojazd konny, służący do podwożenia myśliwych w trakcie polowania
  • lira – ogon cietrzewia
  • liszka – samica lisa
  • liściarka – zebrane i zasuszone pędy drzew i krzewów, wykładane w zimie jako karma
  • lizawka – urządzenie łowieckie instalowane w terenie, służące do wykładania soli dla zwierzyny
  • locha – samica dzika
  • lochanie – huczka dzików
  • loftki – gruby śrut o średnicy powyżej 4,5 mm używany do polowania na wilki
  • loty – skrzydła ptaków
  • lufa – główna część broni palnej
  • lustro, lusterko – jasna sierść na pośladkach u zwierzyny płowej, u nasady ogona, talerz
    ________________________________________

 

Ł

  • łaja-kilka sfor ogarów
  • łałok – luźna, obwisła skóra podgardla żubra
  • łania – samica jelenia i daniela
  • łańka – młoda łania, nie prowadząca cielaka
  • łapa – noga zwierzęcia zakończona pazurami
  • ława – sposób polowania zbiorowego, polegający na tym, .e myśliwi idą razem z naganką
  • łojny – tłusty, o zwierzynie w dobrej kondycji
  • łopaty – forma poroża łosia i daniela w postaci szerokich, spłaszczonych powierzchni zwieńczonych licznymi sękami
  • łopatacz – samiec łosia, o porożu w formie łopat (zobacz: badylarz)
  • łosza – samica łosia, klępa
  • łoszak – młody łoś
  • łowiec – stara nazwa myśliwego
  • łowny – samiec jeleniowatych, który osiągnął pełnię rozwoju osobniczego
  • łowy – staropolskie określenie polowania
  • łoże – drewniana część broni myśliwskiej, osada (kolba i szyjka)
  • łupież – wypchana skóra ptaka służąca do układania ptaka łowczego
  • łyżka – ucho zwierzyny płowej
  • łzawica – dołek łzowy w przednim kącie oka jelenia i daniela      ________________________________________

 

M

  • miasz lub maiż – młody niedoświadczony ptak łowny (orzeł, jastrząb lub sokół), którego zaczęto wprawiać do polowania
  • majak – czółno zamaskowane trzciną lub gałęziami, do polowań na ptactwo wodne
  • marczak – młody zając urodzony w marcu
  • markowanie – zaznaczanie przez wyżła obecności zwierzyny
  • marmurek – białe plamy na sterówkach ogona głuszca
  • matecznik – bezpieczna ostoja zwierzyny
  • medalion – trofeum w formie spreparowanej głowy z szyją zwierzęcia
  • medalowy – (np. medalowy byk, rogacz) – zwierz o wyjątkowo dużym, mocnym trofeum, które po wycenie spełnia oficjalne, międzynarodowe kryteria nagrodzenia medalem
  • mener – przewodnik psa myśliwskiego
  • michałek – dubelt, pochodzący z drugiego lęgu
  • mieszek – wabik na przepiórki
  • miękkie – żołądek i wnętrzności zwierzyny grubej
  • mięsiarz – nieetyczny myśliwy (pogardliwe określenie myśliwego za wszelką cenę dążącego do zdobycia zwierzyny)
  • mikot – wabik używany do wabienia kozłów
  • miot –1. kolejne z pędzeń na polowaniu zbiorowym, 2. młode zwierząt ssących urodzone z jednej ciąży
  • młódka – młody ptak łowczy
  • mnich – jeleń byk o porożu w kształcie niskich guzów
  • morda – pysk drapieżników
  • możdżeń – wyrostek kostny na czaszce jeleniowatych na którym nasadzane jest poroże
  • mundur myśliwski – uroczysty, wyjściowy ubiór myśliwski, którego wzorzec został zatwierdzony przez Naczelną Radę Łowiecką. Składa się z ciemnozielonych spodni i marynarki, na której naszyte są myśliwskie dystynkcje. Guziki wykonane z poroża. Do pełnej gali zielony sznur paradny i kordelas
  • murzyn – młody kogut cietrzew
  • mykita – lis
  • myłkus – samiec zwierzyny płowej o zniekształconym, zdeformowanym porożu
  • myszka – młody piżmak                                ________________________________________

 

N

  • nadlufka – broń myśliwska o lufach ułożonych pionowo
  • nadoczniak – druga od czaszki odnoga w porożu jelenia
  • naganiacz – pomocnik myśliwego, którego zadaniem jest naganianie zwierzyny
  • naganka – naganiacze uczestniczący w polowaniu, płoszący zwierzynę w kierunku myśliwych
  • na pomyka – sposób polowania na zające, polegający na tym, że myśliwy idzie przed siebie i strzela do napotkanej zwierzyny
  • narzynacz – pies myśliwski szarpiący i gryzący ubitą zwierzynę
  • nazimek – młody zając urodzony w jesieni
  • narogi – jadalne narządy wewnętrzne u zwierzyny grubej
  • na kulawy sztych – na ukos z przodu
  • na sztych – na wprost z przodu, przodem
  • niedolisek – młody lis
  • nemrod – żartobliwa nazwa myśliwego
  • niedokuna – młoda kuna
  • niedostęp – cecha tropu jeleniowatych, odcisk tylnego badyla nie dosięga odcisku przedniego badyla
  • niekoronny – jeleń byk noszący wieniec, którego tyki nie mają koron
  • nielot – młody ptak nie umiejący latać lub dorosły w okresie pierzenia
  • nie strzelany -1. o zwierzu – puszczony bez strzału. Celowe powstrzymanie się myśliwego przed oddaniem strzału w okolicznościach, które strzał umożliwiają; 2. o zwierzu – ucieczka z miotu w sytuacji, w której różne okoliczności uniemożliwiły myśliwym oddanie strzału
  • nogawice – gęste upierzenie na zgrzebłach głuszca
  • norowce – psy myśliwskie przeznaczone do pracy w norach
  • nurek – sokół ułożony do polowań, głównie na czaple, z wykorzystaniem pikowania (lotu nurkowego)
    ________________________________________

 

O

  • obciąć – ustalić za pomocą tropienia obecność zwierzyny w miocie
  • obcierka – strzał raniący powierzchownie zwierza
  • objazd – sposób polowania szczególnie na lisa, polegający na objeżdżaniu znajdującej się na polu zwierzyny tak aby zbliżyć się na odległość
  • obkładanie – przeszukiwanie przez psa myśliwskiego pola w celu wystawienia lub wypłoszenia ptactwa, (inaczej okładanie)
  • oczniak – pierwsza od czaszki odnoga w porożu jelenia, daniela
  • oczyć – rozglądanie się zwierzyny
  • odbić – odłączyć się od stada
  • odkapturzyć – zdjąć kaptur z głowy ptaka łowczego
  • odnoga – odgałęzienie tyki w porożu jeleniowatych
  • odprawa – nagroda dla psów gończych w postaci patrochów upolowanej przy ich pomocy zwierzyny
  • odprzodówka – dawna broń myśliwska ładowana od przodu
  • odtrąbić – grać na sygnałówce, sygnały zakończenia polowania lub na śmierć ubitej zwierzyny
  • odtylcówka – broń myśliwska ładowana od tyłu
  • odwiatr – woń wydzielana przez strzeloną zwierzynę
  • odyniec – samiec dzika
  • odzew – odezwanie się na trąbce, w odpowiedzi na sygnał myśliwski
  • oganiać – obieganie przez jelenia byka chmary łań w czasie rykowiska
  • okno – otwór wejściowy do nory lisa
  • okręg łowiecki – jednostka administracyjna Polskiego Związku Łowieckiego
  • okręgowy łowczy – przewodniczący zarządu okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego. Zarząd okręgowy jest organem wykonawczym okręgowej rady łowieckiej
  • Okręgowa Rada Łowiecka – w strukturach organizacyjnych Polskiego Związku Łowieckiego najwyższa władza łowiecka na szczeblu okręgu w okresie między okręgowymi zjazdami delegatów Polskiego Związku Łowieckiego
  • omyk – ogon zająca
  • opierak – trzecia od czaszki odnoga w porożu jelenia
  • organista – młody byk, pierwszy rozpoczynający rykowisko
  • opalone – brązowe lub czarne zabarwienie oręża dzika i haków jelenia
  • opiekun stażysty – doświadczony myśliwy, wyznaczony przez zarząd koła łowieckiego, sprawujący pieczę nad stażystą, kandydatem na myśliwego
  • opolować – objąć polowaniem część łowiska
  • oręż – trofeum myśliwskie z dzika – szable i fajki, czasem wieniec jelenia
  • organista – młody jeleń byk, który pierwszy rozpoczyna rykowisko
  • osacznik – dawna nazwa naganiacza
  • osada – łoże
  • osadzanie zwierzyny – zatrzymywanie w miejscu zwierzyny przez psa
  • osiadła – zwierzyna, która nie zmienia swojej ostoi
  • osiemnastak – jeleń byk o dziewięciu odnogach na każdej tyce
  • oskrzydlić – postrzelić ptaka w skrzydło
  • osmużać – obielić zająca lub królika (ściągnąć skórę)
  • ostatni kęs – włożony w pysk strzelonej zwierzyny fragment złomu
  • ostatni miot – żartobliwie – myśliwska biesiada w terenie, organizowana bezpośrednio po polowaniu
  • ostęp – część lasu z ostoją zwierzyny
  • ostoja – teren stałego przebywania zwierzyny
  • ostroga – wyrostek z tyłu odnóży kuraków
  • ostroga – pierwszy sęk łopaty daniela
  • ostrolotka – trofeum z jednej z lotek w skrzydle cietrzewia i słonki
  • ostry – o psie – cięty
  • oszczek – szczekanie psa myśliwskiego, sygnalizującego znalezienie lub wytropienie zwierzyny
  • oślada – trop kury na śniegu
  • otok – długa smycz służąca do prowadzenia psa myśliwskiego
  • otrąbić – ogłosić koniec polowania sygnałem myśliwskim
  • otropić – ustalić miejsce przebywania zwierzyny za pomocą tropów
  • owca – samica muflona
    ________________________________________

 

Ó

  • ósmak – samiec z rodziny jeleniowatych o porożu z trzema odnogami na obu rogach
    ________________________________________

 

P

  • padać w ogniu – zwierzyna, która po strzale pozostaje na miejscu
  • pancerz  1. upierzenie piersi głuszca; 2. zewnętrzna powłoka pocisku kulowego
  • paprać się – piaskowa kąpiel ptaków
  • paprzysko – miejsce piaskowych kąpieli ptaków
  • paradoks – gwintowanie końca lufy w broni śrutowej
  • parasol – typ paśnika dla zwierzyny w kształcie parasola
  • parkot – woń jelenia byka podczas rykowiska
  • parkoty – okres godowy zajęcy
  • parostki – poroże sarny kozła
  • pastorał – podpórka służąca do oparcia broni przy strzale
  • pasynek – odnoga na łopacie łosia
  • paszcza – otwór gębowy niedźwiedzia, rysia, wilka i psa
  • paśnik – drewniana konstrukcja służąca do dokarmiania zwierzyny grubej, szczególnie w okresie zimowym
  • patrochy – niejadalne wnętrzności zwierzyny
  • patroszenie – usuwanie wnętrzności strzelonej zwierzyny
  • patry – inaczej trzeszcze, oczy zająca
  • perły – charakterystyczne wyrostki kostne na porożu u jeleniowatych
  • perukarz – kozioł o zdeformowanym porożu w formie narośli pokrytej scypułem
  • pędzel – kiść dłuższych włosów u nasady penisa jelenia, muflona, dzika
  • pędzelek – kępka włosów na uchu rysia
  • pędzenie – naganianie zwierzyny przez nagankę w kierunku myśliwych
  • pętla – 1. krótkie rzemyki służące przytrzymaniu ptaka łowczego; 2. splątane tropy zająca na śniegu
  • pianie – wydawanie ostrego głosu przez koguta bażanta
  • piastun – młody niedźwiedź, pozostający z matką do następnego roku
  • pielesz – gniazdo ptaka drapieżnego
  • pień – wyrostek kostny na czole samców zwierzyny płowej, na którym osadzone jest poroże, – pierzenie się – wymiana upierzenia u ptaków
  • pies – samiec lisa, borsuka, jenota
  • pies podsokoli – pies legawy (najczęściej wyżeł) współpracujący w czasie polowania z ptakiem łowczym
  • piórko malarskie – ostrolotka u słonki
  • piórkować – dobijać postrzelonego ptaka
  • pióro – 1. ogólnie – ptactwo łowne (strzelać do pióra – polować na ptactwo); 2. rząd pokotu, przeznaczony dla ubitego ptactwa; 3. pióra chybu – długie i sztywne włosy na karku dzika.  4. pióro (pierwsze, drugie, trzecie) – rok życia ptaka łowczego (pierwszy, drugi, trzeci)
  • piston – inaczej kapiszon – spłonka
  • pistonówka – strzelba kapiszonowa
  • piszczałka – wabik na jarząbki
  • piszczeć – wydawanie głosu przez kozę
  • plusk – kielnia – ogon bobra
  • płaszcz – pancerz – zewnętrzna powłoka pocisku kulowego
  • płochacz – pies myśliwski do płoszenia zwierzyny z zarośli
  • płowa zwierzyna – jelenie, sarny, łosie i daniele
  • pniaki – haki – grandle
  • pochwa – futerał na głownię białej broni myśliwskiej
  • pocisk – rażąca część naboju myśliwskiego
  • podchód – sposób polowania, podchodzenie zwierzyny na odległość strzału
  • podeszwa – spód stopy niedźwiedzia
  • Podrywać się – zrywanie się ptaków do lotu
  • podjazd – rodzaj polowania, polegający na podjeżdżaniu do zwierzyny przez myśliwego furmanką lub saniam
  • podkładacz – myśliwy, który naprowadza psy na trop zwierzyny
  • podkowa – brązowy łuk na piersi kuropatwy
  • podlot – młody ptak, zaczynający latać
  • podpórka – laska lub rozwidlony drążek do podparcia broni przy strzale
  • podprowadzać – zaprowadzić myśliwego na spotkanie ze zwierzyną
  • podryw – sposób polowania, polegający na strzelaniu do ptactwa wypłaszanego przez samego strzelca
  • podstrzelić – strzelać do zwierzyny wychodzącej na sąsiada, podczas polowania zbiorowego
  • poduszka – baka – wypukłość na kolbie broni myśliwskiej, do której przykłada się policzek
  • pojedynek – samiec zwierzyn, wiodący samotny tryb życia
  • pokot  1. rozkład – ogół zwierzyny ubitej na polowaniu; 2. upolowana zwierzyna, ułożona wg określonych zasad
  • płowa zwierzyna – sarny, daniele, jelenie i łosie
  • polano – ogon wilka
  • pole – określenie wieku psa myśliwskiego – rok pracy psa
  • polowanie zbiorowe – polowanie, w którym uczestniczy przynajmniej dwóch myśliwych, współpracujących ze sobą
  • Polski Związek Łowiecki – powstała w roku 1923. ogólnopolska organizacja łowiecka
  • położyć – upolować celnym strzałem
  • pomiatać – wydawać potomstwo, u psów, borsuków, wilków i lisów
  • pomruk – głos wydawany przez jelenia byka i borsuka
  • pomykać – biec (o lisie, zającu i króliku)
  • ponowa – świeży opad śniegu
  • poprawka – drugi strzał do tej samej zwierzyny
  • poroże – wyrostki kostne, nasadzane na możdżeniach u jeleniowatych, zrzucane corocznie i ponownie nasadzane
  • poryk – jednorazowy, głośny ryk jelenia byka
  • posadzić – strącenie zdobyczy na ziemię przez ptaka łowczego
  • poskromić – zmusić ptaka łowczego do poddania się woli układającego
  • posoka – farba, krew zwierzyny grubej
  • posokowiec – pies myśliwski pracujący na farbie
  • postrzał – miejsce trafienia zwierzyny
  • postrzałek – zwierz raniony
  • posznurować – o lisie pobiec prosto
  • prawka – prawa lufa broni myśliwskiej
  • prosić się – wydawanie potomstwa przez lochę
  • prośna – ciężarna locha
  • prowadzący polowanie – myśliwy wyznaczony przez zarząd koła łowieckiego do kierowania polowaniem zbiorowym
  • posyp – paśnik dla kuropatw i bażantów formie daszku
  • przelatek – dzik w drugim roku życia
  • prowadzenie 1. przewodzenie stada; 2. opieka samicy nad potomstwem
  • przechera – sprytny lis
  • przecinka – wycięta w lesie wizura lub ścieżka
  • przelatek – dzik urodzony w ubiegłym roku, bez względu na płeć
  • przelot – patrz ciąg – 1.loty na żerowiska, 2. wiosenne i jesienne wędrówki ptaków do miejsc lęgowych lub na zimowiska
  • przełaj – w dawnej Polsce, jeden z ciężarów łowieckich, polegający na pilnowaniu zwierzyny zmieniającej swoją ostoję
  • przesadzić – przeskakiwanie zwierzyny przez linię myśliwych
  • przesmyk – stałe miejsca przechodzenia zwierzyny zmieniającej ostoję
  • przestęp – trop jelenia charakteryzujący się tym, .e odcisk tylnego badyla przekracza odcisk badyla przedniego
  • przetrzebić – zmniejszyć znacznie liczbę zwierzyny
  • przewód – kanał w lufie
  • przeziernik – przyrząd celowniczy z otworem w środku, zastępuje  szczerbinkę
  • przezimek – zwierzyna urodzona poprzedniego roku
  • przodownica – łania, locha, owca prowadząca chmarę, watahę, stado
  • przybitka – korek z wojłoku lub tektury oddzielający śrut od prochu
  • przyrzut – szybkie przyłożenie broni do ramienia
  • przyspiesznik – urządzenie ułatwiające oddanie precyzyjnego strzału
  • przystrzelanie broni – wyregulowanie przyrządów celowniczych
  • ptactwo łowne – gatunki ptaków na które można polować (patrz: zwierzyna)
  • Ptak niskiego lotu – ptak łowczy (najczęściej jastrząb) uderzający na zwierzynę z rękawicy sokolnika, z czatowni lub z lotu towarzyszącego
  • Ptak wysokiego lotu – ptak łowczy (najczęściej sokół) uderzający na
    zwierzynę z lotu (patrz: nurek)
  • ptaszarnia – pomieszczenie dla ptaków łowczych
  • ptaszniczka – długa myśliwska broń palna, używana do polowań na ptaki
  • pudlarz – myśliwy, który podczas polowania grupowego oddał najwięcej chybionych strzałów                                                                                                                                                                                                           ________________________________________

 

R

  • rabiec – młody ptak łowczy, jeszcze pstrokaty; lub (z ros.), młody sokół lub jastrząb, nazwa od rabego koloru upierzenia
  • rapcie – racice dzika
  • rogacz – samiec sarny
  • rosochy – poroże łosia w formie łopat
  • rozłoga – rozstaw poroża zwierzyny płowej
  • róże – pierścienie kostne u nasady poroża zwierzyny płowej
  • rudel – stadko, stado saren
  • rykowisko – okres, miejsce godów jeleni
    ________________________________________

 

S

  • sadyba – koliba, kwatera myśliwska
  • samura – stara samica dzika żyjąca samotnie
  • scypuł – owłosiony, ukrwiony naskórek pokrywający formujące się poroże
  • selekt – zwierzę kwalifikujące do odstrzału selekcyjnego, np. z powodu słabych cech dziedzicznych
  • sęki – rogowe palczaste odrosty na łopatach daniela
  • słuchy – uszy zająca
  • stawka – noga lisa i borsuka
  • siadło – drzewo, na którym zasiadł na noc głuszec
  • siuta – samica sarny
  • skoki – nogi zająca
  • słuchy – uszy zająca
  • stawka – noga lisa i borsuka
  • strzelba – śrutowa broń myśliwska
  • strzyże – włosy u nasady nosa zająca
  • suknia – sierść zwierzyny płowej i dzika
  • szable – kły dzika wyrastające z dolnej żuchwy
  • szarak – zając
  • szczwacz – osoba układająca charty i ogary
  • szczwać – polować z chartami
  • szesnastka – myśliwska broń śrutowa kaliber 16
  • szlifowanie – czwarta ostatnia część pieśni godowej głuszca
  • szpicak – młody samiec zwierzyny płowej o porożu w formie prostych tyk bez odnóg
  • szydlarz – samiec u jeleniowatych o porożu bez odnóg
  • sztucer – myśliwska broń kulowa z gwintowaną lufą

________________________________________

 

Ś

 

  • ścinka – fragmenty sierści, odcięte od tuszy przez pocisk.
  • ślepia – oczy drapieżników
  • ślimy – rogi muflona
  • świece – oczy żubra, zwierzyny płowej, kozicy, muflona i dzika
    ________________________________________

                 

T

  • tabakiera – zakończenie gwizdu, nos u dzika
  • troki – rodzaj wielorzemykowych pęt, zazwyczaj skórzanych lub sznurkowych, służących do noszenia upolowanego ptactwa
  • trzeszcze – oczy zająca
  • turzyca – sierść zająca i królika
  • tusza – ciało upolowanej zwierzyny grubej
  • tuszka – ciało upolowanej zwierzyny drobnej
  • tyka lub tyczka – róg u samców z rodziny jeleniowatych
    ________________________________________

 

U

  • ubić – trafić, upolować
  • unosić – przyzwyczaić ptaka łowczego do przebywania na ręce sokolnika
    ____________________________________

 

V

•  varmint – rodzaj sztucera z nieco cięższą, masywniejszą lufą, bez muszki i szczerbinki

  _______________________________________

W

  • wachlarz – ogon koguta głuszca
  • wadera – samica wilka
  • wiatr – węch u psa myśliwskiego
  • dolny wiatr – charakterystyczny sposób pracy psa myśliwskiego, z głową przy ziemi
  • górny wiatr – sposób pracy psa myśliwskiego, z głową uniesioną
  • warchlak – młody dziczek w pierwszym roku życia
  • wataha – stado dzików lub wilków
  • wieniec – poroże jelenia
  • wietrznik – nos psa i zwierząt drapieżnych
  • widłak – samiec z rodziny jeleniowatych o porożu z jedną odnogą na obu rogach
  • wnyk – pętla do łapania zwierzyny, zastawiana przez kłusownika
  • wycinek – dzik samiec w trzecim – czwartym roku życia
  • wykot – narodziny młodych u królika, zająca, sarny, kozicy i muflona
  • wyprzedzenie – zakład jaki daje się celując i strzelając do poruszającego się zwierzęcia
    ________________________________________

Z

  • zabawca – pies gończy, który nie mogąc odnaleźć tropu, głosi w jednym miejscu
  • zestrzał – miejsce, w którym stało zwierzę w chwili przyjęcia kuli
  • zierniki – oczy ptaków
  • złom – gałązka z drzewa iglastego wsadzana do pyska zwierząt ułożonych w pokocie
    ________________________________________

 

Ż

  • żak – niedojrzały młody zając
  • żelazo – metalowe urządzenie do chwytania zwierzyny
  • żer – pokarm jaki zwierzyna zdobywa w sposób naturalny
  • żeremie – budowle z drzew i gałęzi budowane przez bobry
  • żerny – o ptaku – tłusty, w bardzo dobrej kondycji
  • żerowisko – miejsce pożywiania się zwierzyny
  • żmijka – lis o zabawieniu futra w kolorach o ciemnoszarego aż do czarnego lecz w odróżnieniu od węglarza z białym kwiatem (końcem ogona)
  • żmurek – lis o kasztanowym kolorze futra
  • żwacz – pierwsza największa część żołądka przeżuwaczy, do której w pierwszej kolejności trafia pokarm pobierany przez zwierzynę płową

_________________________________________